باقی می ماند. مثال : 1 – انّ الربیع جمیلٌ . انّ – حروف مشبهة بالفعل الربیع – اسم انّ و منصوب جمیل – خبر

انّ و مرفوع 2 – انّ الانسانَ لفی خُسرٍ . 3 – انّا اعطیناک َ الکوثر سایر حروف مشبهة بالفعل : بأنّ – أنّ – لکّن –

لیْتَ – لعلّ – کأنّ بأنّ : بر سر مبتدا می آید برای رساندن مفهوم تأکید أن : ( اینکه ، که) لیتَ : (کاش) کأنّ :

گویا – مثل اینکه لکنّ :‌لیکن لعلّ : شاید اسم و خبر حروف مشبهة بالفعل چگونه می تواند باشد؟ اسم حروف

مشبهة بالفعل 1. اسم ظاهر : انّ المومنَ صادقٌ 2. ضمیر متصل : انّکَ صادقٌ . جز حروف مشبهة بالفعل

1.مفرد : لعلّ الطالبَ ناجِحُ. 2

. جمله : لعلّ الطالبَ یَنْجَحُ 3

. شبه جمله : لعلّ الطالبَ من الناجحینَ

رابطه ی میان اسم و خبر مشبهه بالفعل دقیقاً مانند رابطه ی مبتدا و خبر است.

* یکـﯽ از نکات بسیار مهم این درس "ماﯼ کافـّه " است .

محل : بعد از حروف مشبهه بالفعل

عمل : بازدارنده ﯼ این حروف از عمل

اگرماﯼ کافه بعد ازاین حروف قرارگیرد ، مبتدا وخبربه حالت اصلـﯽ خود (از جهت اعراب و معنـﯽ) برمـﯽ گردند .

معنـﯽ جمله فرقـﯽ نمـﯽ کند ؛ غیر اززمانـﯽ که با إنّ و أنّ بیاید . إنّما و أنّما : فقط .

إنما التلمیذ ُ یعمل بواجبه . (فقط دانش آموزبه وظیفه اش عمل مـﯽ کند .)

کأنـّما العلمُ نورٌ . (گویـﯽ دانش ، نور است.) لعلـّما اللهُ یَرْحَمُنا . (باشد که خداوند ، به ما رحم نماید.)

درترکیب :

کأنـّما العلمُ نورٌ.

کأنّ : ازحروف مشبهه بالفعل

ما : ماﯼ کافه

العلمُ : مبتدا و مرفوع به اعراب ظاهرﯼ و اصلـﯽ

نورٌ : خبرمفرد و مرفوع به اعراب ظاهرﯼ و اصلـﯽ

درتجزیه :

کأنّ(یا بقیه ﯼ حروف مشبهه بالفعل) : از حروف مشبهه بالفعل ، عامل ، مبنـﯽ بر فتح

ما : حرف ، ماﯼ کافه ، غیرعامل ، مبنـﯽ بر سکون

پس اگر ما به دنبال إنّ – أنّ بیاید، مانع عمل إنّ و أنّ می شود که به این ما، مای کافّه یا بازدارنده می گوئیم.

إنّما اللهُ عالمٌ . «إنّما و أنّما را ادوات حصر می گویند» اِنّ اللهُ عالمٌ . برای منحصر کردن مفهوم خبر برای مبتدا، می

توان به اِنّ و أنّ «ما» افزود که به این «ما» مای کافّه (بازدارنده) می گوئید.